Witteren, een kunstvorm die natuur en cultuur naadloos vermengt, is een ingenieus systeem van bevloeiing waarbij graslanden (vloeiweiden) worden gevoed met voedselrijk rivierwater. Met behulp van de zwaartekracht en een doordacht netwerk van sloten en sluizen stroomt het water over de weiden, waardoor een weelderig graslandschap ontstaat.
De vloeiweide met hun kenmerkende rugvormige bedden, worden doorkruist door greppels met boven- en ondersloten die het water van de rivier aan- en afvoeren. Het water sijpelt langzaam over de bedden, waardoor voedingsstoffen en mineralen diep in de bodem worden opgenomen. Zo transformeert arme zandgrond in een oase van vruchtbaarheid.
Tip! Volg de 6 km lange informatieve wandeltocht die je uitleg geeft over de vloeiweiden.
Een jaarlijks ritueel
Elk jaar, begin maart, komt de Grote Watering tot leven wanneer de voorbereidingen voor het witteren van start gaan. Vrijwilligers, gedreven door passie voor hun erfgoed, reinigen met precisie de boven- en ondersloten, zodat het water soepel kan stromen. Ook de bovenzoeven, de verhoogde delen van de bedden, worden zorgvuldig geprepareerd om een optimale bevloeiing te garanderen.
Uniek ecosysteem
De Vloeiweiden van de Grote Watering zijn meer dan een esthetisch hoogstandje. Ze vormen een uniek ecosysteem waar zeldzame planten en dieren gedijen. Het kalkrijke Maaswater stroomt leven door de aderen van de vloeiweiden, creëert een habitat voor talloze organismen die afhankelijk zijn van deze mineralenrijke omgeving.
Ode aan traditie
Het witteren is meer dan een landbouwtechniek; het is een levend erfgoed dat generaties lang is doorgegeven. De hechte gemeenschap van vrijwilligers zet zich met hart en ziel in om deze eeuwenoude traditie te bewaren. Ze delen hun kennis en passie met toekomstige generaties, waardoor het witteren in Lommel-Kolonie blijft floreren.
Werelderfgoedorganisatie UNESCO erkende in 2023 de eeuwenoude landbouwtechniek "witteren" als Immaterieel Cultureel Erfgoed. Zo is de toekomst van het "witteren" verzekerd.
